اگرچه نابینایی جزو معلولیت‌هایی است که می‌تواند افراد را از بخش‌های مختلف زندگی دور کند، با این حال توانایی در خواندن را از آن‌ها سلب نمی‌کند. خط بریل یکی از اختراعاتی است که باعث شده توانایی‌های افراد نابینا شکوفا شود و آن‌ها را در راه علم اندوزی فرا بخواند.
خط بریل چیست؟!
خط بریل یکی از پرکاربرد‌ترین خطوط است که برای افراد نابینا استفاده می‌شود. تلاش ستودنی لوئیس بریل برای ساخت این روش، باعث شد نابینایان به بخشی از آرزوهای خود برسند. خط بریل را می‌توان در هر دو زمینه خواندن و نوشتن به کار برد.
این روش به گونه‌ای است که هر خانه آن، از یک مستطیل با دو سطر و سه ستونی پر شده است. برای جا به جا شدن این ۶ نقطه، ۶۴ حالت مختلف پیش خواهد آمد. این نقاط برجسته با توجه به شرایط قرارگیری‌شان به فرد در خواندن کمک می‌کنند.
علاوه بر حروف، در خط بریل، با این ۶۴ حالتی که بین جا به جایی نقاط پیش می‌آید، می‌توان اعداد، علائم ریاضی و علائم نگارشی را نیز خواند. در خط بریل فارسی نیز مانند اغلب خطوط بریل دیگر، باید از چپ به راست به خواندن پرداخت. این روش همچنین برای اعداد هم صدق می‌کند. در الفبای بریل فارسی، حروف اضافه به تعداد کمی یافت می‌شود.
برای نوشتن خط بریل به وسایل خاصی احتیاج است.
آن‌ها برای نوشتن به وسایل مخصوصی که برای آن‌ها مانند کاغذ و خودکار است نیازمند هستند.
اهمیت خط بریل:
اگر بخواهیم از اهمیت اختراع خط بریل برای افراد نابینا صحبت کنیم، باید مقاله‌های طولانی و بسیاری را بنگاریم. اما در این مطلب قرار است چند نکته بسیار کوچک را درباره خط بریل بگوییم. احتمالا به نظر شما خط بریل تنها برای آموختن سواد برای افراد نابینا کاربرد دارد. بنابراین بسیاری از افراد تصور می‌کنند آموختن آن، برای فردی که توانایی دیدن ندارد کاری بیهوده است. اما باید یادآوری کنیم که خواندن و نوشتن مهارتی است که در طول زندگی، فرد را در مسائل مختلف با جامعه مرتبط می‌کند.
فکر می‌کنید افراد نابینا برای خواندن رسید پول، خواندن برنامه روزنه‌ای که برای خود تهیه کرده‌اند، برای نوشتن نامه‌ای عاشقانه و یا خواندن اخبار مهم در یک روز چگونه باید عمل کنند؟! چگونه ادویه مورد نظرشان را در کابینت پیدا کرده و در غذا بریزند؟! افراد نابینا چگونه می‌توانند داروی خود را در وسایل خانه از سایر داروها تشخیص دهند؟! این‌ها مسائل کوچکی است که نابینایان را به خط بریل محتاج می‌کند.
افراد نابینا در زندگی روزمره خود، می‌توانند از خط بریل برای یافتن وسایل مورد نیاز خود، برنامه‌های خود و یا هر چیزی که در خانه به آن احتیاج دارند استفاده کنند. این در حالی است که این روزها، در کشو‌رهای مختلف، در امکان عمومی نیز از خط بریل برای کاهش مشکلات نابینایان استفاده می‌شود. این کار برای رعایت حقوق افراد نابینا و همچنین نزدیک کردن زندگی آن‌ها به استقلال انجام می‌شود.
حس لامسه در افراد نابینا:
احتمالا شما هم شنیده باشید که احساس لامسه در افراد نابینا بسیار پر رنگ‌تر از افراد بینا است. قرار است در ادامه این موضوع را بیشتر مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم.
مهم‌ترین فرضیه‌ای که درباره حس لامسه افراد نابینا وجود دارد این است که با توجه به تکیه این افراد به احساس لامسه‌شان، قدر این حس در آن‌ها به مرور افزایش می‌یابد. افراد نابینا روزانه استفاده‌های بسیاری از دستان و در نتیجه احساس لامسه‌شان دارند. بنابراین آن‌ها در این زمینه قدرتمندتر هستند.
آزمایشی جهت سنجش میزان شنوایی نیز در افراد نابینا صورت گرفت. در این آزمایش هم نشان داده شد که افراد نابینا در مغز خود، فرکانس‌های شنوایی را بهتر می‌توانند نشان دهند. علت این امر این است که مغز افراد نابینا تنها باید صداها را تشخیص دهد. به همین دلیل این قابلیت در مغز افراد نابینا افزایش می‌یابد
آزمایش‌های متعددی درباره احساس لامسه افراد نابینا صورت گرفته است. در یکی از این آزمایش‌ها، محققان متوجه شدند افرادی که روزانه فرصت بیشتری را برای مطالعه کتاب‌هایی با خط بریل می‌گذاشتند، در انگشتان خود احساس بیشتری دارند. یکی از محققان در این مورد گفته است که افراد نابینا احساس نیاز بیشتری به انگشتان و یا احساس لامسه خود دارند. بنابراین از این حس بیشتر بهره می‌برند؛ پس در این زمینه مهارت بیشتری را نیز کسب می‌کنند.
در آزمایشی که صورت گرفته بود و در آن، با چسباندن تصویری بر انگشتان افراد از آن‌ها شکل تصویر پرسیده می‌شد، نتایج جالبی به عمل آمد. این محققان متوجه شدند که حتی خود افراد نابینا هم به یک اندازه از احساس لامسه یکسانی برخوردار نیستند. در این میان انسان‌های نابینایی که توانایی و مهارت بیشتری در زمینه مطالعه کتاب‌هایی با خط بریل داشتند و این کار را روزانه به مدت طولانی انجام می‌دادند، بیشتر از دیگر نابینایان از قدرت لامسه قوی برخوردار بودند. اما نتیجه مشترک بین افراد نابینا و افراد بینا نشان می‌داد که، افرادی که نابینا هستند، به طور کلی توانایی بیشتری در مهارت‌های لامسه‌ای خود دارند.
از این آزمایشات می‌توان نتیجه گرفت که افراد نابینا هرچه بیشتر با خط بریل آشنایی داشته باشند و از آن استفاده کنند، بیشتر از دیگران مهارت‌های خود را افزایش داده‌اند. این افزایش مهارت نه تنها در زمینه خواندن و نوشتن، بلکه در زندگی روزمره بیشتر به کار آن‌ها خواهد آمد؛ چرا که بالا بردن قدرت لامسه و توانایی احساس سر انگشتان در افراد نابینا، باعث می‌شود در طول زندگی راحت‌تر با دنیای اطرافشان ارتباط برقرار کنند.
با تشکر از مجموعه ی سایت«توانیتو»